Tematu wykorzystania ziół w medycynie chińskiej nie sposób zamknąć w krótkim artykule, bowiem poszczególne receptury i sposoby dawkowania są modyfikowane i ulepszane od tysięcy lat. Podobnie, jak w konwencjonalnej medycynie europejskiej, również tutaj można by rozpocząć wszelkie rozważania od cytatu Paracelsusa: „Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną, bo tylko dawka czyni truciznę.”. Specjaliści Tradycyjnej Medycyny Chińskiej zgłębiają wiedzę, spoglądając całościowo na człowieka i dostosowując terapię indywidualnie do każdego z pacjentów. Warto zwrócić uwagę, że celem zawsze jest tutaj odnalezienie i zlikwidowanie przyczyn problemu, a nie leczenie objawowe, z którym często można spotkać się w placówkach państwowej służby zdrowia. Objawy są jedynie sygnałami, na podstawie których odnajduje się przyczynę ich pojawienia się. Takie obserwacje zawsze czyni się z uwzględnieniem aktualnej pory roku, stylu życia pacjenta, jego nawyków i wielu, wielu innych czynników.

Jedzenie, której jest lekarstwem
Natura od zawsze czyniła ludzi bogatymi w różne substancje i środki o zbawiennym wpływie na ich zdrowie. Wystarczyło jedynie sięgnąć po konkretne rośliny i zbadać ich działanie. I tak poszczególne zioła mogą pomagać zmniejszać zaburzenia równowagi pomiędzy yin i yang, wnosząc zimno, chłód, ciepło lub gorąco, w zależności od tego, czego aktualnie człowiekowi brak. Ważną kwestią jest także smak każdego z ziół – to również z nim wiąże się sposób działania. Poszczególne „dary natury” przygotowuje się na różne sposoby – gotuje, dusi, smaży, piecze, praży czy uciera na proszek bądź rozgniata. Każdą z tych metod doświadczony specjalista dobiera do potrzeb pacjenta, znając efekty danego rozwiązania i wiedząc, przy którym schorzeniu jest ono najbardziej zalecane. Co ważne, jako „jedzenie, które jest lekarstwem”, wiele ziół po prostu włącza się do diety, wzbogacając ją w ten sposób i niejako „automatycznie” wspomagając proces leczenia oraz profilaktykę. Mnóstwo takich składników pomaga także nadać potrawom nowy, niespotykany dotychczas smak.

Odpowiednia hierarchia
Przygotowanie mikstury ziołowej to także konieczność zastosowania odpowiedniej hierarchi. Każdy ze składników ma swoją nazwę, są to mianowicie: Cesarz, Minister, Pomocnik oraz Posłaniec. Pierwszy z nich – najważniejszy – zwalcza główną chorobę. Drugi wspomaga go w tych działaniach. Trzeci łagodzi objawy, które towarzyszą chorobie, a czwarty – doprowadza pozostałe zioła do celu.

Lekarstwo, które jest jedzeniem
W przeciwieństwie do produktów zachodniego przemysłu farmaceutycznego, zioła w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej praktycznie w ogóle nie powodują skutków ubocznych w postaci np. znacznego obciążenia wątroby, powstawania uzależnienia czy zaburzania czynności narządów. Dobrze dobrana mieszanka, wraz z – podanym przez specjalistę – odpowiednim sposobem dawkowania to brak obaw np. o ewentualne zatrucie. Jedzenie, jako jeden z podstawowych czynników decydujących o zdrowiu, powinno dostarczać energii, podobnie jak sen czy ruch. Z dodatkiem wartościowych składników, np. ziół, z pewnością właściwie spełni tę funkcję. To bardzo odległe od powszechnych w dzisiejszej Polsce przekonań, w myśl których „tabletka zawsze pomoże”. Sztuczne suplementy i inne specyfiki sprzedawane są w aptekach w olbrzymich ilościach, choć często w drodze do takich miejsc można minąć dziko rosnące zioła, które wystarczyłoby zerwać i odpowiednio przygotować.

Lepiej zapobiegać niż leczyć
Obecność właściwie dobranych ziół w diecie to możliwość skutecznego zapobiegania wielu chorobom. Dzięki tym drogocennym składnikom potraw można oczyścić organizm z zalegających toksyn, których codziennie mu – chcąc, nie chcąc – dostarczamy. Bardziej sprawna praca układu pokarmowego ułatwia także transport substancji odżywczych. Mieszanki z ziół pomagają również uregulować np. zaburzenia hormonalne, zmniejszyć poziom stresu czy dodać energii. Pod opieką doświadczonego specjalisty można jednak spodziewać się, że stosowanie ziół będzie jedynie częścią całej terapii, w której znajdzie się miejsce również m.in. na: akupresurę, akupunkturę, włączenie nowej diety, medytację i stosowanie technik relaksacyjnych, masaż bańkami i nie tylko.

Bibliografia:
1. Cardoza S., Holistyczna medycyna chińska na co dzień. Terapie naturalne do samodzielnego stosowania, Białystok 2018
2. http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php/Lakownica_%C5%BC%C3%B3%C5%82tawa
3. Ni M., kanon medycyny chińskiej Żółtego cesarza. Nowy przekład neijing Suwen z komentarzem., Łódź 2012
4. Montakab H., Medycyna chińska w praktyce. Teoria, diagnostyka i terapia w rozumieniu zachodnim, Łódź 2017