Blog wpisy
Endometrioza – definicja
Endometrioza to choroba polegająca na rozroście błony śluzowej macicy, poza jej jamę. Najprościej mówiąc komórki błony śluzowej występują w miejscach, w których w prawidłowych warunkach fizjologicznych nie występują. Często jest to otrzewna, jelita czy ściany pęcherza. Przyczyny choroby dotychczas nie zostały jednoznacznie wyjaśnione.
Objawy endometriozy
Dominującym objawem endometriozy jest ból w dole brzucha, pachwinie lub okolicy odbytu. Charakterystyczny jest czas jego występowania: 2-3 przed lub po menstruacji. Poza tym obecność endometrium poza jamą macicy powoduje bardzo obfite i bolesne miesiączki. Wiele kobiet cierpi również na dolegliwości w trakcie stosunku seksualnego. U części kobiet występują również plamienia śródmiesiączkowe. Krew, która nie znajduje ujścia w trakcie menstruacji przybiera postać tzw. czekoladowych torbieli. Co istotne, endometrioza jest również przyczyną niepłodności u kobiet. Szacuje się, że cierpi na nią 5 % – 7% kobiet.
Endometrioza w ujęciu tradycyjnej medycyny chińskiej
W TMC z menstruacją powiązana jest Wątroba. Zatem to właśnie tutaj należy szukać zaburzeń równowagi. Wątroba odpowiada, między innymi, za przechowywanie i regulację objętości krwi w organizmie. Zahamowanie energii Qi Wątroby jest najczęstszą przyczyną występowania endometriozy. Przyczyną zastoju są w głównej mierze emocje, które mają bardzo silny związek w funkcjonowaniem Wątroby. Na jej niewłaściwą pracę wpływają emocje negatywne: gniew, frustracja, lęk, złość. Według TMC endometrioza jest skutkiem długoletniego kumulowania negatywnych emocji, inaczej długotrwałego stresu.
Drugą przyczyną dysharmonii powodującej wędrowanie komórek błony śluzowej macicy do sąsiednich narządów jest nadmierna ilość wilgoci i śluzu. Przyczynami ich powstawania jest dysharmonia układu trawiennego (niedobór Śledziony), spowodowana przede wszystkim niewłaściwą dietą lub bardzo niską jakością spożywanego pokarmu. Wilgoć i śluz mają tendencję do kierowania się w dół, stąd często gromadzą się w podbrzuszu, blokując swobodny przepływ krwi i energii.
Opcje leczenia endometriozy w TMC
Występowanie endometriozy zawsze oznacza trudny do leczenia wzorzec dysharmonii. Dotyczy on zaburzeń w obrębie Wątroby, rzadziej Śledziony. Priorytetem jest zmiana stylu życia, przepracowanie własnych emocji i wybaczenie tym, których dotyczą.
Kolejną kwestią jest przestrzeganie diety i jej modyfikacja zgodnie z zaleceniami diety pięciu przemian. Podstawą pożywienia powinny być lekkostrawne, ciepłe posiłki. Niektóre źródła zalecają eliminację z jadłospisu pszenicy. Metabolizowaniu nadmiernej wilgoci i śluzu sprzyja ryż i jęczmień – powinny one stanowić istotny element diety.
Kolejnym elementem leczenia jest wykorzystywanie mieszanek ziołowych, które wspomagają proces oczyszczenia Wątroby. Polecane są również globulki dopochwowe zawierające ekstrakty roślinne, które sprzyjają odśluzowaniu i usuwaniu nagromadzonych martwych komórek nabłonka.
TMC jest dosyć często przywoływana w licznych publikacjach internetowych dotyczących endometriozy. Wiele kobiet, które zdecydowało się na skorzystanie z tradycyjnej filozofii i wiążących się z nią zasad stylu życia, przestało odczuwać dolegliwości związane z chorobą.
Endometrioza w ujęciu medycyny zachodniej i Tradycyjnej Medycyny Chińskiej
Endometrioza to obecnie jeden z najczęstszych problemów ginekologicznych. Polega na występowaniu komórek jamy macicy w innych organach ciała. Najczęściej nieprawidłowa lokalizacja spotykana jest w obrębie jajników i miednicy. Endometrioza powoduje u kobiet dolegliwości bólowe, a także niepłodność. Niestety wciąż problematyczne jest diagnozowanie tej choroby, podobnie jak jej leczenie. O tym, jakie są metody terapii w ramach medycyny zachodniej i TMC przeczytacie w poniższym wpisie.
Leczenie endometriozy w medycynie zachodniej
Obecnie istnieją dwa podstawowe kierunki leczenia endometriozy: farmakoterapia i chirurgia.
W przypadku farmakoterapii kobietom podaje się leki hormonalne, które wyciszają produkcję progesteronu i estrogenu. Celem jest w tym przypadku wyciszenie miesiączkowania, a dzięki temu zmniejszenie dolegliwości bólowych. Po zaprzestaniu podawania hormonów, jajniki ponownie podejmują swoją normalną pracę. W ramach terapii hormonalnej bardzo często korzysta się z dedykowanych leków hormonalnych oraz leków antykoncepcyjnych. Warto nadmienić, że wiele z leków bezpiecznie można przyjmować przez okres około roku, gdyż dłuższe ich stosowanie zwiększa ryzyko osteoporozy. Oczywiście nie dotyczy to tabletek antykoncepcyjnych.
W przypadku leczenia chirurgicznego usuwa się zmiany endometrialne i zrosty, które zlokalizowane są w obrębie miednicy mniejszej i większej. Warto nadmienić, że operacje zazwyczaj wykonuje się techniką laparoskopową.
Niestety, żadna z opisanych powyżej metod nie daje gwarancji skutecznego wyleczenia. Leki hormonalne najczęściej wyciszają chorobę na jakiś czas, łagodząc przy tym dolegliwości bólowe. Leczenie operacyjne nie zapobiega nawrotom choroby, więc jego skuteczność w wielu przypadkach ma ograniczony czas trwania.
Coraz częściej w medycynie zachodniej podkreśla się również znaczenie odpowiedniej diety, w której zaleca się całkowitą rezygnację z produktów przetworzonych. Podkreśla się również znaczenie higienicznego trybu życia i unikania stresu.
Leczenie endometriozy w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej
O przyczynach występowania endometriozy w perspektywie TMC pisaliśmy już na naszym blogu. Jej leczenie opiera się przede wszystkim na stosowaniu odpowiednich mieszanek ziołowych.
TMC zaleca trzy rodzaje mieszanek: Gui-Zhi-Fu-Ling, Dang-Gui-Shao-Yao-San oraz Jia-Wei-Xiao-Yao-San. Pierwsza z nich składa się z dobranych w odpowiednich proporcjach cynamonowca wonnego (Ramulus Cinnamomi), pornatki (Poria), nasion brzoskwini zwyczajnej (Semen Persicae), korzenia piwonii (Radix Paeoniae Rubra) oraz kory piwonii drzewiastej (Cortex Moutan). Mieszanka dostępna jest na rynku zarówno w postaci liściastej będącej podstawą naparu, jak również w formie wygodnych do zażywania kapsułek. Gui-Zhi-Fu-Ling jest najczęściej stosowanym zestawem ziół wykorzystywanym w leczeniu endometriozy.
Co interesujące, mieszanka Gui-Zhi-Fu-Ling została poddana dwóm niezależnym badaniom klinicznym z wykorzystaniem ślepej, zrandomizowanej próby. Pierwsze z badań zostały przeprowadzone na szczurach, drugie na kobietach.
Badanie na samicach szczurów
Badanie przeprowadzone na szczurach pozwoliło na stwierdzenie, że jedną z przyczyn powstawania endometriozy jest zaburzenie metaboliczne na poziomie układu moczowego. Dodatkowo w badaniu udowodniono skuteczność stosowania mieszanki ziołowej w leczeniu edndometriozy. Stwierdzono, że działanie aktywnych składników ziół wpływa na przebieg procesów metabolicznych, ograniczając narastanie komórek macicy poza nią. Udowodniono również, że Gui-Zhi-Fu-Ling wspiera proces gojenia, rozumiany jako eliminację już istniejących komórek endometrium poza jamą macicy.
Badanie na samicach szczurów pozwoliło naukowcom wyodrębnić metabolity umożliwiające narastanie komórek endometrium, co jest szczególnie ważne, bowiem umożliwia leczenie bez wykorzystania terapii hormonalnej czy leczenia operacyjnego.
Ostateczny wniosek płynący z badań to fakt, że Gui-Zhi-Fu-Ling wpływa na regulację endometriozy poprzez bezpośrednie oddziaływanie na glikolizę i/lub glukoneogenezę. Tym samym kuteczność mieszanki została naukowo potwierdzona.
Badanie na kobietach cierpiących na endometriozę
Jedno z najbardziej aktualnych badań zostało rozpoczęte w Chinach w 2019 r. Jest to badanie, które obejmuje swoim udziałem pacjentki cierpiące na endometriozę, a u każdej z nich zakres rozrostu komórek endometrium poza naturalnym miejscem ich występowania został określony w badaniu rezonansem magnetycznym. Obecnie wiadomo, że skuteczność Gui-Zhi-Fu-Ling w leczeniu została potwierdzona, ale oficjalne wyniki badań jeszcze nie zostały opublikowane.
Inne badanie dotyczące leczenia endometriozy zostało przeprowadzone w 2012 r. na Tajwanie. Tamtejsze ministerstwo zdrowia przeanalizowało dane liczbowe dotyczące leczenia z wykorzystaniem Gui-Zhi-Fu-Ling. Badanie pozwoliło na stwierdzenie, że mieszanka ta przepisywana jest przede wszystkim kobietom, które cierpią na dolegliwości bólowe o średnim lub dużym natężeniu. Dane po terapii pozwalają na stwierdzenie, że dolegliwości mijają. Okazuje się bowiem, że kobiety, którym przepisano mieszankę stosunkowo rzadko wracają do lekarza z tym samym problemem. Zupełnie inaczej ma się sytuacja wśród kobiet, którym lekarz przepisał leki hormonalne i/lub przeciwbólowe. Te najczęściej wracają z powodu nieustępujących dolegliwości bólowych.
Powyższe badanie pozwoliło władzom Tajwanu na stwierdzenie, że stosowanie mieszanki Gui-Zhi-Fu-Ling może być dużo bardziej opłacalnym rozwiązaniem. I to zarówno w sensie eliminacji dolegliwości, jak również w aspekcie ekonomicznym – zioła są bowiem znacznie tańsze, niż kuracja farmakologiczna lub leczenie operacyjne.
Wnioski
Powyżej przywołano tylko trzy badania dotyczące skuteczności terapii ziołami. Wiadomo jednak, że mieszanki ziołowe posiadają ogromny potencjał leczniczy dzięki zawartości wielu składników aktywnych. Pozostaje to bezsporne również dla zachodniej medycyny.
Decyzja o tym, czy skorzystać z mieszanki Gui-Zhi-Fu-Ling to indywidualna decyzja każdej kobiety. Warto jednak pamiętać, że ziołolecznictwo w przeciwieństwie do terapii hormonalnej lub leczenia operacyjnego, nie niesie za sobą negatywnych skutków i jest całkowicie bezpieczne dla zdrowia.
Zobacz Perły Księżniczki:
Źródła:
1. http://womensmatters.pl
2. K. Drews, M. Barlik, T. Łukaszewski, leczenie zachowawcze endometriozy – praca poglądowa, Ginekologia Polska, nr 83, 2012
3. A. Flower, Chinese herbal medicine for endometriosis, https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD006568.pub3/full
Bibliografia:
Jue Zhou, Zhi-Ming Ding, Paul J. Hardiman, Zrozumienie roli kapsułek Gui-Zhi-Fu-Ling (medycyna chińska) w leczeniu endometriozy w modelu szczurzym: wykorzystanie metaboliki opartej na NMR, Medycyna Alternatywna, tom 2018, art. nr 9864963 (https://doi.org/10.1155/2018/9864963)
Mike Armour, Mahomud A. Al.-Dabbas, Carolyn Ee, Caroline A. Smith, et al. Skuteczność zmodyfikowanego preparatu Gui-Zhi-Fu-Ling Wan (GynoclearTM) w leczeniu endometriozy: protokół badania kontrolowanego placebo, podwójnie ślepej, randomizowanej, kontrolowanej próby,
(https://trialsjournal.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13063-021-05265-x)
Ruei-Chi Fang, Yueng-Ting Tsai, Jung-Nien Lai, et. al., The Traditional Chineese Medicine Prescription Pattern of Endometriosis Partients in Taiwan: A Population-Based Study
(https://www.hindawi.com/journals/ecam/2012/591391/)
