Blog wpisy
Fazę Drzewo w języku chińskim: Mu, można sobie najlepiej wyobrazić jako rosnące drzewo, lub jego elementy, np. pień drzewa. Nie wolno przy tym zapominać, że chodzi tutaj o symbol, o fazę ulegającą zmianom w pewnym cyklu.
Cechy charakterystyczne drzewa, jak jego wzrost, dobre zakorzenienie w ziemi, wzrost na zewnątrz (gałęzie) i wzrost do wewnątrz (pień), odgrywają dużą rolę. Drzewo rozwija się w każdym kierunku i podlega odpowiednio do pór roku, cyklicznym przemianom. Drzewo okazuje pewną trwałość przeciwko siłom natury. Celem życia drzewa jest dawanie życia innym. Poprzez korzenie czy nasienie powstają młode rośliny. Z jego pni i gałęzi uzyskuje się opał do ogrzewania ludzkich domostw.
Łatwo można sobie wyobrazić typ człowieka, którego natura podobna jest do drzewa. Człowiek - Drzewo stoi wyprostowany, z łatwością rozprzestrzenia swoje „gałęzie” w każdym kierunku. Taki człowiek bez trudności dopasowuje się do każdej pory roku. Tak, jak drzewo, człowiek taki gromadzi w zimie soki, by na wiosnę pokryć się pełnią kwiatów i liści. Ciepłym latem owocuje, a jesienią z owoców powstają nasiona. Człowiek - Drzewo jest pełen życia i ma silny charakter. Jest realistą dobrze zakorzenionym w swoim najbliższym otoczeniu. Umie się do niego dopasować, a w korzystnych warunkach jest szczególnie obfity. Jego praca i życic służą innym. Jego energia jest twórcza. Tak, jak drzewo, umie się on oprzeć silnym wiatrom, ale potrafi także ugiąć się pod ich silą, by po czasie ponownie się wyprostować. Taki człowiek posiada silny charakter, choć w uczuciach jest jednak miękki. Umie skutecznie oprzeć się niekorzystnym warunkom otoczenia. Człowiek tego typu nie jest uparty i umie ustąpić, ale nie traci z oczu swojego celu i zawsze wraca do wybranego kierunku postępowania. Łączy w sobie siłę ducha i ciała.
Drzewo nie może istnieć bez ziemi i wody. Ogień je niszczy. Jeszcze bardziej interesująco, z punktu widzenia patologii, przedstawia się porównanie człowieka - Drzewo z fazą Drzewo. Wyobraźmy sobie jakieś nieokreślone drzewo, które rośnie nie w lesie na dobrej glebie, lecz samotnie w otwartym polu, na piaszczystej ziemi. Takie drzewo jest słabe i małe, jego pień jest cienki, a liście są często chore lub ich w ogóle nie ma, gałęzie natomiast są sztywne i wyschnięte. Jeżeli człowiek - Drzewo żyje w takim otoczeniu, to jest chory i slaby. Jego ciało wykazuje brak Qi. Taki człowiek może szybko ulec wykorzenieniu. Jego duch staje się pomieszany, a osobowość bardzo słaba. Tak, jak chore drzewo już przy lekkim wietrze, ugina się do ziemi, tak też człowiek - Drzewo choruje często na zawroty głowy, a ręce i nogi mogą być sparaliżowane lub zesztywniałe (reumatyzm). Tacy ludzie mają chory „pień” (kręgosłup). Schorzenia kręgosłupa są najczęstszą przyczyną zgłaszania się po poradę do lekarza. Również bardzo wilgotna gleba i brak światła słonecznego są przyczyną chorób drzew. Ulegają one wtedy zbutwieniu, ich gałęzie tracą elastyczność, a pień zaczyna chorować. Liście i gałęzie tych drzew pokrywa niezliczona ilość pasożytów i grzybów. U takich ludzi przepływ Qi jest utrudniony. Człowiek w takich warunkach powoli traci życie.
Odpowiedniki fazy Drzewo
Każda faza posiada swoje charakterystyczne odpowiedniki. Kolor zielony odpowiada fazie Drzewo. Dominującym kolorem drzewa wiosną jest zieleń. Zieleń jest kolorem życia i wzrostu. Wg tradycyjnych przekazów chińskich kolor zielony odpowiada fazie Drzewo. Jeżeli jednak kolor zielony ukazuje się w miejscu, w którym normalnie nie występuje, wskazuje to na zmiany patologiczne fazy Drzewo.
W diagnostyce chińskiej zwraca się szczególną uwagę na kolor skóry twarzy. Chodzi tu o pewne przebarwienie skóry twarzy, które nadaje jej np. zielonkawy ton zabarwienia. Także szczególne upodobanie koloru zielonego przez pacjenta jest bardzo istotne. Jeżeli pacjent ubiera się „na zielono” i otacza się kolorem zielonym, jest to dla lekarza badającego wskazówką, że fazą tego pacjenta jest Drzewo. Również wyraźny wstręt do kolom zielonego ma podobne znaczenie.
Wiosna odpowiada fazie Drzewo.
Wg tradycyjnych przekazów chińskich wiosna odpowiada fazie Drzewo. Fakt ten jest oczywisty, jeżeli uświadomimy sobie, że wiosną następuje najintensywniejszy wzrost drzew i innych roślin. O tej porze roku drzewa pokrywają się zielenią, a na gałęziach pojawiają się liście i kwiaty. Rozpoczyna się życie i rozmnażanie. Wiosnę można porównać do aktu porodu, rodzenia się. Jest to czas, w którym powstają wszelkie warunki, potrzebne do późniejszego normalnego i zdrowego, rozwoju i życia. Wiosna daje zarówno fazie Drzewo jak i człowiekowi, energię do wytworzenia, tak ważnego dla życia, Qi. Wielu ludzi czuje się szczególnie dobrze o tej porze roku. Czują oni przypływ energii, usuwającej ich cierpienia i choroby okresu zimy. Istnieją jednak schorzenia, które występują zwłaszcza wiosną, lub w tym czasie wykazują szczególne pogorszenie. Ten fakt jest dobrze znany każdemu terapeucie.
O.cz. wątroby i pęcherzyka żółciowego ma szczególnie ścisłe powiązanie z fazą Drzewo.
Wg tradycyjnych przekazów chińskich o.cz. wątroby i pęcherzyka żółciowego mają szczególne powiązania z fazą Drzewo. W przypadku fazy Drzewo, chodzi tutaj przede wszystkim o powiązanie tej fazy z cechami psychicznymi człowieka, natomiast w mniejszym stopniu z anatomicznymi odpowiednikami fazy Drzewo. O. cz. wątroby jest odpowiedzialny m.in. za planowanie. Rozwój poszczególnych funkcji, ich wzrost, a także rozwój duchowy zależą od tego obiegu, jak również od dostatecznego wpływu fazy Drzewo na tenże obieg. Jeżeli dochodzi do uszkodzenia wpływu fazy Drzewo na o.cz. wątroby, powstają zastoje i nieprawidłowy rozwój o.cz. wątroby. U człowieka dochodzi do psychicznych blokad. Typowymi przykładami klinicznymi są tutaj migrena i bóle głowy. Pacjent cierpiący na migrenę nie jest w stanie planować, podejmować decyzji i wykonywać czynności związanych ze swoją pracą zawodową.
O. cz. wątroby jest odpowiedzialny również za prawidłową ocenę sytuacji i decyduje o podejmowaniu odpowiednich decyzji. Jeżeli jest on zakłócony, to powstają symptomy, które należą do fazy Drzewo. Pacjent nie jest w stanie np. podejmować decyzji. Nawet drobne sprawy dnia codziennego są nie do pokonania wskutek braku zdolności prawidłowej oceny sytuacji i panujące niezdecydowanie. Jeżeli człowiek wykazuje nagle w swoim zachowaniu brak uporządkowania, nie jest w stanie planowo wykonywać swoich obowiązków, a jego zdolność oceny i decyzje są znacznie zakłócone, wskazuje to na stan chorobowy w zakresie o.cz. wątroby i pęcherzyka żółciowego. Jednocześnie świadczy to o zakłóceniu czynności fazy Drzewo.
Czas od 23.00 do 1.00 i od 1.00 do 3.00 rana odpowiada fazie Drzewo.
W ludzkim zegarze ciała czas od 23.00 do 1.00 w nocy odpowiada o.cz. pęcherzyka żółciowego. W tym okresie czasu funkcja pęcherzyka żółciowego jest najsilniejsza i wykazuje największy zasób energii. Odpowiednim dla wątroby jest czas od 1.00 do 3.00 rano. Cały okres czasowy od 23.00 do 3.00 rano odpowiada fazie Drzewo. Człowiek, który cierpi na zakłócenie funkcji tej fazy właśnie w tym okresie czasu ma największe nasilenie swoich dolegliwości Cierpi on często na bezsenność i jest w stanie intensywnie pracować do 3 00 rano. Wykonywanie pracy intelektualnej w tym czasie nie stanowi dla niego żadnej trudności. Wszystkie dolegliwości związane z o.cz. wątroby i pęcherzyka żółciowego ulegają w tym okresie czasu wyraźnemu osłabieniu, ponieważ odpowiednie obiegi posiadają wówczas największy stan swojej energii.
Kierunek geograficzny wschód odpowiada fazie Drzewo.
Wg tradycyjnych przekazów chińskich kierunek wschodni na nieboskłonie jest związany z fazą Drzewo Z tego też powodu Początek i Akt Tworzenia ma swoje pochodzenie na Wschodzie.
W dziele ,,Huang Di Nei Jing” mistrz Qi Bo odpowiada Żółtemu Cesarzowi w ten sposób:,,...Wschód stwarza Wiatr. Wiatr stwarza Drzewo. Drzewo stwarza kwaśny smak, a kwaśny smak wzmacnia wątrobę. Wątroba odżywia mięśnie, mięśnie wzmacniają serce. Wątroba również rządzi wzrokiem. Oczy widzą ciemność i misterium Nieba, odkrywają Dao czyli prawidłową drogę dla ludzkości...”, i dalej: „...nadprzyrodzone siły stwarzają Wiatr w Niebie., a na ziemi stwarzają Drzewo. W ciele ludzkim stwarzają mięśnie, a z 5 Wnętrzności stwarzają wątrobę. Spośród kolorów stwarzają kolor zielony, a spośród muzycznych nut dają nutę „Chio”. Ludzkiemu głosowi nadają zdolność do krzyku, a w czasach burzliwych zmian gwarantują zdolność do Kontroli. Z otworów ciała ludzkiego stwarzają oczy, z rodzajów smaków stwarzają kwaśny smak, a z rodzajów uczuć - uczucie wściekłości...”. Z całą pewnością, każdy praktykujący lekarz usłyszał nieraz od pacjenta skargę, dotyczącą nasilających się dolegliwości (np. bóle głowy), podczas wiania wiatru wschodniego.
Smak kwaśny odpowiada fazie Drzewo.
Każda faza w cyklu 5 faz ma swój odpowiedni smak. Smak kwaśny jest odpowiednikiem fazy Drzewo. Daje on jej (fazie) energię. Z tego powodu ludzie, z zaburzeniami fazy Drzewo, mają szczególne upodobanie do kwaśnego smaku. Nadmiar kwaśnego może jednak uszkodzić fazę Drzewo. Smak kwaśny należy wg zasady Yin/Yang do Yin i odgrywa dużą rolę w chińskiej farmakologii. Zaobserwowano, że rośliny, które należą do fazy Drzewo, w czasie procesów rozkładu, nabierają kwaśnego smaku.
Oczy, jako naturalne otwory ciała, są związane z fazą Drzewo.
W każdym rodzaju schorzeń oczu występuje zakłócenie czynności fazy Drzewo. Z tego też powodu, dokładne zbadanie o.cz. wątroby i pęcherzyka żółciowego jest w tych schorzeniach nieodzowne. Ten fakt, pochodzący z kliniki TMCh, odgrywa coraz większą rolę w diagnostyce medycyny zachodniej. Wiele schorzeń oczu, które dawniej traktowaliśmy jako schorzenia idiopatyczne, okazuje się symptomami chorób wątroby. Najbardziej znanym schorzeniem jest żółtaczka z żółtym przebarwieniem twardówki.
Oczy, jako organ zmysłu, odpowiadają fazie Drzewo.
Oczy, zarówno jako organ zmysłu, jak i naturalne otwory ciała, należą do fazy Drzewo. Wszystkie choroby oczu, z zaburzeniami widzenia włącznie, ale także zapalenie spojówek, hordeolum itd., mają swoje źródło pochodzenia w zaburzeniach chorobowych fazy Drzewo. Ten fakt jest bardzo ważny z punktu widzenia diagnostyki i kliniki chorób oczu.
Łzy, jako płyny organizmu ludzkiego, należą do fazy Drzewo. Powyższy odpowiednik jest tak oczywisty, że nie wymaga żadnego bliższego komentarza. Łzy należą do oczu, a przez to do fazy Drzewo.
Uczucie wściekłości i gniewu odpowiada fazie Drzewo.
Człowiek, który i posiada zakłócenia czynności fazy Drzewo, może bardzo szybko popadać w gniew i wściekłość. Również absolutny brak gniewu jest bardzo typowy dla zaburzeń równowagi fazy Drzewo. Z kolei długotrwały gniew i wściekłość uszkadza fazę Drzewo, tzn. o.cz. wątroby i pęcherzyka żółciowego. Ten fakt jest dobrze znany, choćby z ludowych powiedzeń Europejczyków („coś komuś leży na wątrobie”). Człowiek taki, owładnięty gniewem, nie jest w stanie prawidłowo ocenić rozgrywających się wydarzeń, a jego decyzje najczęściej są fałszywe i nieprawidłowe. Jest on kłótliwy i drażliwy. W stanie silnego osłabienia fazy Drzewo, człowiek taki nie jest w stanie wyrazić swoich uczuć. Nie stać go na gniew, nawet w sytuacjach w pełni usprawiedliwionych.
Krzyk, jako wyraz głosu, odpowiada fazie Drzewo.
Określenie „krzyk” nie odnosi się do wysokości głosu, lecz do silnego tonu głosu, który jest bardzo przenikliwy. Ton taki ma szczególnie głośny dźwięk, chociaż ludzie ci mówią całkiem naturalnie. Ogólnie biorąc, głos taki jest bardzo przenikliwy i agresywny. Ten rodzaj tonacji głosu nie jest cechą wrodzoną człowieka, lecz objawem silnych zaburzeń fazy Drzewo, a uczucie gniewu i wściekłości jest ściśle związane z tym zaburzeniem.
Mięśnie i więzadła są częściami ciała ludzkiego zarządzanymi przez fazę Drzewo.
W dziele „Huang Di Nei Jing” napisano: „...wątroba odżywia mięśnie...”. Mięśnie gwarantują człowiekowi wyprostowaną pozycję ciała j odpowiednią moc. Ich funkcja, a także zaburzenia chorobowe, znajdują się w ścisłym powiązaniu z fazą Drzewo.
Paznokcie są zewnętrzną formą ciała ludzkiego, która odpowiada fazie Drzewo. Oglądanie paznokci nóg i rąk odgrywa w diagnostyce TMCh ważną rolę. Przeróżne zaburzenia wzrostu i zmiany chorobowe paznokci wskazują na zakłócenia czynności wątroby i fazy Drzewo.
Zdolność ludzka do kontroli jest związana z fazą Drzewo. Kontrola ta, tzn. wcześniejsza właściwa ocena, planowanie i wynikająca z niego decyzja, przy pomocy użycia oczu, mięśni i więzadeł, jest kierowana przez o.cz. wątroby i pęcherzyka żółciowego. Chorobowe zmiany fazy Drzewo, a z tym związane złe funkcjonowanie wątroby i pęcherzyka żółciowego, wpływają na ograniczenie zdolności kontroli obiegów. Ludzie tacy cierpią na zaburzenia koordynacji, zaburzenia równowagi, a w zakresie psychiki okazują się słabi, niezdecydowani i często miewają napady paniki i zwątpienia.
Zjełczały zapach odpowiada fazie Drzewo.
Bardzo trudno jest opisać rodzaj zapachu odpowiadającego fazie Drzewo. Wielu autorów używa tu przeróżnych określeń. Dla mnie, jest to zapach zjełczały, podobny do zapachu starego tłuszczu.
Wiatr, jako element klimatyczny, jest związany z fazą Drzewo.
Wg tradycyjnych przekazów chińskich, Wiatr, jako czynnik chorobowy, jest przyczyną „setek chorób”. Wiatr znajduje się w ścisłym związku z fazą Drzewo, a jego wpływ obejmuje szczególnie o.cz. wątroby i pęcherzyka żółciowego. Chińczycy poświęcają dużo uwagi temu chorobowemu czynnikowi klimatycznemu. Wielu pacjentów uskarża się na dolegliwości wynikłe z tzw. przeciągów. Dolegliwości te dotyczą o.cz. wątroby i pęcherzyka żółciowego. Również pojęcie. TMCh - „Wiatr wewnętrzny” - należy do fazy Drzewo.
Duchowe zdolności należą do fazy Drzewo.
Wg tradycyjnych przekazów chińskich, wątroba jest siedzibą ducha i zdolności duchowych człowieka. Dusza ludzka czy duch, nie mają tutaj żadnego religijnego znaczenia, a są traktowane jedynie jako zdolności umysłowe, uzdolnienia i uczucia. Chińska nazwa tych zdolności duchowych brzmi Shen. Shen uwidacznia się w oczach. Z pewnością każdy zna obraz „Mona Lisa”. W oczach tej damy widać Shen. Każdy praktykujący lekarz zna oczy ludzi chorych na raka - patrzące przed siebie bez wyrazu. Ci ludzie stracili Shen. Każdy lekarz, znający dobrze medycynę chińską zauważy natychmiast u pacjenta brak Shen i wybierze najbardziej korzystną dla chorego metodę leczenia.
Sny które są związane z fazą Drzewo.
Sny są wyrazem naszej aktualnej sytuacji energetycznej. Każde odchylenie od normy odzwierciedla się w naszych snach. Najlepsze opisy snów wg nauki TMCh podał M. Porkert. Nie należy jednak stawiać diagnozy chińskiej tylko na podstawie opisu snu, jak czynią to terapeuci snu. Dopiero zestawienie wszystkich elementów diagnostycznych może dać wskazówki, co do typu człowieka i co do rodzaju jego schorzenia. Stan osłabienia energii o.cz. wątroby wyraża się snem o grzybach (champignons), lub o tym, że leży się pod drzewem i brakuje odwagi żeby wstać. Brak energii w o.cz. wątroby może także wyrażać się snem o górskich lasach i o ściętym drzewie. Nadmiar energii objawia się snem o gniewie lub gniewaniem się na kogoś.
Osłabienie o.cz. pęcherzyka żółciowego znajduje odzwierciedlenie we śnie o walce, kłótni lub otwieraniu własnego brzucha.
Meridiany wątroby i pęcherzyka żółciowego odpowiadają fazie Drzewo.
W fazie Drzewo energia Qi płynie dwoma meridianami, meridianem wątroby Yin i meridianem pęcherzyka żółciowego Yang.
Meridian wątroby (Stopa - Jue Yin) zaczyna się na dużymi palcu stopy i przebiega poprzez wewnętrzną stronę nogi, brzuch a kończy się na ścianie bocznej klatki piersiowej w 6 przestrzeni międzyżebrowej zaraz poniżej wyrostka sutkowego piersi. Gałąź wewnętrzna tego meridianu odchodzi w obrębie narządów płciowych i przebiega do góry doczaszkowo, poprzez żołądek do wątroby oraz do pęcherzyka żółciowego, a następnie poprzez klatkę piersiową i gardło przechodzi do twarzy i oczu. M. wątroby kończy się na szczycie głowy w punkcie Bai Hui.
Meridian pęcherzyka żółciowego (Stopa - Shao Yang) zaczyna się na zewnętrznym kącie oka i przebiega dalej do ucha, okrąża je, dwukrotnie przebiega przez czaszkę od karku do czoła i z powrotem, następnie poprzez bark do ściany bocznej klatki piersiowej i do brzucha. Od biodra meridian przebiega na bocznej zewnętrznej stronie nogi w formie „lampasów generalskich” i kończy się na 4 palcu stopy w 44 punkcie pęcherzyka żółciowego. Odgałęzienie wewnętrzne tego meridianu odchodzi w obrębie szyi do meridianu powierzchniowego, przebiega ono przez klatkę piersiową do wątroby oraz pęcherzyka żółciowego i dalej do dołu, gdzie w okolicy pachwiny łączy się z głównym meridianem przebiegającym powierzchniowo. Na skroniach przebiega wewnętrzne połączenie do uszu i do przodu, do meridianu żołądka.
Już namacanie przebiegu meridianu, w przypadku zmian chorobowych, wykazuje guzkowate zgrubienia, które są wynikiem zakłócenia przepływu Qi w tym meridianie. Połączenia poprzez gałęzie wewnętrzne wyjaśniają, dlaczego tak ważne jest oglądanie i ocena oczu i uszu, jeżeli podejrzewamy chorobę w fazie Drzewo.
Pulsy odpowiadające fazie Drzewo.
Diagnostyka z pulsu należy do najważniejszych elementów TMCh. Puls wskazuje zawsze aktualny stan ciała i ducha pacjenta. Do fazy Drzewo należą pulsy o.cz. wątroby i pęcherzyka żółciowego. Pulsy obu tych obiegów znajdują się na lewej ręce, na lewym nadgarstku. Bada się je na wewnętrznej stronie nadgarstka w przebiegu arteria radialis. Pulsy badane są zawsze przy pomocy 3 palców. Jednego palca używa się, przy badaniu pulsu dziecka.
Puls wątroby i pęcherzyka żółciowego ma to samo położenie na przebiegu arteria radialis i znajduje się na drugiej pozycji. Puls pęcherzyka żółciowego, tak jak każdy Yang-puls, bada się powierzchownie (tylko lekki ucisk) Puls wątroby, tak jak każdy Yin-puls, bada się głęboko (silniejszy ucisk).Puls fazy Drzewo, który wskazuje na schorzenia o.cz. wątroby i pęcherzyka żółciowego (patologiczny puls), jest w swoim charakterze podobny do napiętych strun (puls strunowaty).
Magazynowanie Xue jest związane z fazą Drzewo.
Drzewo zbiera w swoim życiu soki, aby w okresie kwitnienia przesłać je do najbardziej oddalonych gałęzi. Każdy mógł zauważyć, że po ścięciu drzewa, ze ściętych powierzchni, wypływa sok. Podobnie jak w przypadku drzewa jest u ludzi. Obieg czynnościowy wątroby pełni funkcję rezerwuaru wyrównawczego dla Xue. Funkcja magazynowania Xue jest najważniejszą funkcją tego obiegu. Xue jako indywidualna specyficzna forma energii strukturalnej, jest niezbędna dla każdej żyjącej istoty. O.cz. pęcherzyka żółciowego służy wymianie energii. Wprowadza on Qi w ruch. Wprowadza również w ruch energię obronną (Wei Qi) i energię meridianów. Obydwa obiegi czynnościowe stanowią w ramach fazy Drzewo tzw. potencjalną lub spotencjowaną aktywność. Ten wspólny potencjał energetyczny fazy Drzewo może w każdej chwili uruchamiać szereg czynności.
Pokarm odpowiadający fazie Drzewo.
Każda faza ma odpowiadające sobie różne rodzaje pokarmu. Fazie Drzewo jako zboże - odpowiada pszenica, jako owoc - brzoskwinia. Także zwierzęta hodowlane są odpowiednikami faz. Fazie Drzewo odpowiada mięso kurze lub ogólnie drób. Malwa jako roślina domowa odpowiada fazie Drzewo. Inni autorzy (G. Maciocia), podają inne gatunki zwierząt, a mianowicie ryby.
Liczba 8 odpowiada fazie Drzewo.
Każdej fazie podporządkowana jest pewna liczba. Fazie Drzewo podporządkowana jest liczba 8. Człowieka Drzewo zdradza wg typologii chińskiej szczególne uwielbienie tej liczby lub wstręt do niej. Nie wiadomo, czy chodzi tutaj o tzw. osobistą szczęśliwą liczbę. Teoria Pięciu Faz nie mówi nic na ten temat.
Nuta muzyczna Chio odpowiada fazie Drzewo.
W chińskiej muzykologu istnieje pięć nut. Nuta Chio odpowiada fazie Drzewo i jest w swoim brzmieniu podobna do dźwięku lutni. Z lego powodu puls fazy Drzewo jest podobny do nuty Chio, którą można porównać do dźwięku wydawanego przez napiętą strunę lutni. Patologiczny puls fazy Drzewo jest napięty jak struny (puls stunowaty).
Źródło:"Podstawy teoretyczne Tradycyjnej Medycyny Chińskiej", Dr Tadeusz Błaszczyk
